Էմիր Կուստուրիցա. «Հազար տարի էլ ապրեմ, հազար տարի էլ դեմ եմ լինելու ցեղասպանություններին»10.08.2013
Ռեժիսոր Էմիր Կուստուրիցան հրաժարվել ժյուրի կազմում մասնակցել Անթալիայում հոկտեմբերի 9-ին մեկնարկելիք «Ոսկե նարինջ» կինոփառատոնի աշխատանքներին: Նման որոշման պատճառ է հանդիսացել այն հանգամանքը, որ հանրահռչակ ռեժիսորին Թուրքիայում մեղադրում են Բոսնիայում սերբական մահմեդականների ցեղասպանությանն օժանդակություն ցուցաբերելու մեջ:
Կուստուրիցան հրավիրել է մամլո ասուլիս, որի ժամանակ հայտարարել է, որ հնարավոր է, որ սխալված լինի իր արտահայտություններում, բայց չի պատրաստվում արդարանալ դրանց համար:
Ինչպես հաղորդում է «Anatolia» գործակալությունը, Կուստուրիցայի Անթալիա ժամանելու կապակցությամբ տեղի է ունեցել միտինգ, որին մասնակցել են թուրք ազգայնականները և Թուրք-բոսնիական մշակութային ասոցիացիայի անդամները: Նրանք ռեժիսորին մեղադրել են 1992-1995թթ.-երի բոսնիական պատերազմի ժամանակ իրականացված էթնիկական զտումները և Սրեբրենիցայում մահմեդականների ջարդերն արդարացնելու մեջ:
Բացի այդ, Կուստուրիցային հիշեցրել են Հարավսլավիայի նախկին նախագահ Սլոբոդան Միլոշևիչի և սերբական ռազմականացված զորակազմավորումների « Թակարդ» մականունը ստացած հրամանատար Ժալկո Ռաժնատովիչի հետ ունեցած բարեկամության մասին, որոնց Հաագայի դատարանը մեղադրեց զինվորական հանցագործություններ կատարելու մեջ:
Միլոշևիչը Հաագայի զինվորական դատարանի բանտում մահացավ 2006թ.-ին, իսկ մինչ այդ, 2000թ.-ին, Ռաժնատովիչը գնդակահարվել էր Բելգրադում:
Այն բանից հետո, երբ Կուստուրիցան հրավիրվեց կինոփառատոն, այդ միջոցառմանը մասնակցելուց հրաժարվեցին Թուրքիայի մշակույթի նախարար Էրթուգրուլ Գյունայը և 2010թ.-ին Բեռլինի կինոփառատոնի գլխավոր մրցանակին արժանացած թուրք ռեժիսոր Սեմիհ Կապլանօղլուն:
Իր հասցեին հնչեցված մեղադրանքներին ի պատասխան Կուստուրիցան հայտարարեց, որ ինքը միշտ հանդես է եկել միասնական Հարավսլավիայի օգտին: Նա նշել է, որ ինքն իր տեսակետն է հայտնում և չի հանդիսանում որևէ քաղաքական կուսակցության անդամ:
Մամլո ասուլիսում ռեժիսորը հրավերի համար շնորհակալություն է հայտնել կինոփառատոնի կազմակերպիչներին և Անթալիայի քաղաքապետին, բայց ասել, որ ինքը թուրքիայի մշակույթի նախարարին հայտարարում է իր թշնամի: Նա նաև նշել է, որ մի քանի ամիս առաջ թուրքական Բուրսա քաղաքում ինքը հանդես է եկել համերգով, որտեղ տեղի իշխանությունները և հանդիսատեսը իրեն շատ լավ են ընդունել: Այդ մասին հաղորդում է «lenta.ru»-ն:
Իսկ որոշ այլ լրատվամիջոցներ նշում են, որ մամլո ասուլիսի ժամանակ սերբ ռեժիսորը հայտարարել է, որ ինքը «Ոսկե նարինջ» կինոփառատոնին մասնակցելու նպատակով Թուրքիա ժամանելով, բախվել է մի բանի, որը նախկինում իր հետ երբեք չէր պատահել:
«Եթե ցեղասպանությունների նկատմամբ այդպես զգացմունքային եք, ինչո՞ւ չեք խոսում Առաջին աշխարհամարտի տարիներին հայերի դեմ իրականացված ցեղասպանության մասին: Ես միշտ դեմ եմ հանդես եկել Բոսնիայում մարդկության դեմ կատարված հանցագործություններին: Եվ եթե հազար տարի էլ ապրեմ, հազար տարի էլ դեմ եմ լինելու ցեղասպանություններին»,- հայտարարել է Էմիր Կուստուրիցան:
Ռեժիսոր Էմիր Կուստուրիցան հրաժարվել ժյուրի կազմում մասնակցել Անթալիայում հոկտեմբերի 9-ին մեկնարկելիք «Ոսկե նարինջ» կինոփառատոնի աշխատանքներին: Նման որոշման պատճառ է հանդիսացել այն հանգամանքը, որ հանրահռչակ ռեժիսորին Թուրքիայում մեղադրում են Բոսնիայում սերբական մահմեդականների ցեղասպանությանն օժանդակություն ցուցաբերելու մեջ:
Կուստուրիցան հրավիրել է մամլո ասուլիս, որի ժամանակ հայտարարել է, որ հնարավոր է, որ սխալված լինի իր արտահայտություններում, բայց չի պատրաստվում արդարանալ դրանց համար:
Ինչպես հաղորդում է «Anatolia» գործակալությունը, Կուստուրիցայի Անթալիա ժամանելու կապակցությամբ տեղի է ունեցել միտինգ, որին մասնակցել են թուրք ազգայնականները և Թուրք-բոսնիական մշակութային ասոցիացիայի անդամները: Նրանք ռեժիսորին մեղադրել են 1992-1995թթ.-երի բոսնիական պատերազմի ժամանակ իրականացված էթնիկական զտումները և Սրեբրենիցայում մահմեդականների ջարդերն արդարացնելու մեջ:
Բացի այդ, Կուստուրիցային հիշեցրել են Հարավսլավիայի նախկին նախագահ Սլոբոդան Միլոշևիչի և սերբական ռազմականացված զորակազմավորումների « Թակարդ» մականունը ստացած հրամանատար Ժալկո Ռաժնատովիչի հետ ունեցած բարեկամության մասին, որոնց Հաագայի դատարանը մեղադրեց զինվորական հանցագործություններ կատարելու մեջ:
Միլոշևիչը Հաագայի զինվորական դատարանի բանտում մահացավ 2006թ.-ին, իսկ մինչ այդ, 2000թ.-ին, Ռաժնատովիչը գնդակահարվել էր Բելգրադում:
Այն բանից հետո, երբ Կուստուրիցան հրավիրվեց կինոփառատոն, այդ միջոցառմանը մասնակցելուց հրաժարվեցին Թուրքիայի մշակույթի նախարար Էրթուգրուլ Գյունայը և 2010թ.-ին Բեռլինի կինոփառատոնի գլխավոր մրցանակին արժանացած թուրք ռեժիսոր Սեմիհ Կապլանօղլուն:
Իր հասցեին հնչեցված մեղադրանքներին ի պատասխան Կուստուրիցան հայտարարեց, որ ինքը միշտ հանդես է եկել միասնական Հարավսլավիայի օգտին: Նա նշել է, որ ինքն իր տեսակետն է հայտնում և չի հանդիսանում որևէ քաղաքական կուսակցության անդամ:
Մամլո ասուլիսում ռեժիսորը հրավերի համար շնորհակալություն է հայտնել կինոփառատոնի կազմակերպիչներին և Անթալիայի քաղաքապետին, բայց ասել, որ ինքը թուրքիայի մշակույթի նախարարին հայտարարում է իր թշնամի: Նա նաև նշել է, որ մի քանի ամիս առաջ թուրքական Բուրսա քաղաքում ինքը հանդես է եկել համերգով, որտեղ տեղի իշխանությունները և հանդիսատեսը իրեն շատ լավ են ընդունել: Այդ մասին հաղորդում է «lenta.ru»-ն:
Իսկ որոշ այլ լրատվամիջոցներ նշում են, որ մամլո ասուլիսի ժամանակ սերբ ռեժիսորը հայտարարել է, որ ինքը «Ոսկե նարինջ» կինոփառատոնին մասնակցելու նպատակով Թուրքիա ժամանելով, բախվել է մի բանի, որը նախկինում իր հետ երբեք չէր պատահել:
«Եթե ցեղասպանությունների նկատմամբ այդպես զգացմունքային եք, ինչո՞ւ չեք խոսում Առաջին աշխարհամարտի տարիներին հայերի դեմ իրականացված ցեղասպանության մասին: Ես միշտ դեմ եմ հանդես եկել Բոսնիայում մարդկության դեմ կատարված հանցագործություններին: Եվ եթե հազար տարի էլ ապրեմ, հազար տարի էլ դեմ եմ լինելու ցեղասպանություններին»,- հայտարարել է Էմիր Կուստուրիցան: