Սարդոստայնը ջութակ, ջութակի լար և գերամուր գործվածք` զրահաբաճկոնների համար07.05.2016
Լոնդոնի Արքայական քոլեջին կից Աիսոնի անվան ինժենարական-նախագծային դպրոցի սան Լյուկա Ալեսսանդրինին ստեղծել է ջութակ սարդոստայնից: Այդ մասին տեղեկացնում է «taglur.am»-ը՝ հղում անելով «teatral-online.ru»-ին:
Սարդի արտադրած մետաքսի հիման վրա հավաքված նյութը հնարավորություն է ընձեռում գործիքների ակուստիկ հատկությունները և ձայնային սարքերի հնարավորությունները հարմարեցնել այնպիսի ճշտությամբ, որը շատ դժվար է ստանալ ժամանակակից այնպիսի նյութերի կիրառման դեպքում, ինչպիսիք են, օրինակ ածխածնային գործվածքները:
Լյուկա Ալեսսանդրինին իր գյուտն արդեն պատենտավորել է, ստեղծել է սեփական ֆիրմա և հիմա գործընկերներ է փնտրում իր գործը զարգացնելու հետագա քայլերը կատարելու համար: Նա մտադրվել է իր սարդոստայնային ջութակը շուկա հանել արդեն եկող տարի:
Լյուկա Ալեսսանդրինին առաջին գյուտարարը չի, որը մտադրվել է, եթե ոչ ամբողջական ջութակը, ապա լարերը գործել այդ երաժշտական գործիքի համար: 2012թ.-ին այդ բանը հաջողվեց իրականացնել ճապոնացի գյուտարար Նարա Սիհեյոսի Օսակիին: Վերջինս օգտագործել է Nephila maculate տեսակի 300 էգ սարդերի, որպեսզի ստանա սարդոստայնի թելեր:
Հայտնի է, որ սարդոստայններն ունեն բարդ կառուցվածք: Լար պատրաստելու համար գյուտարարը 3-5 հազար հատ թելերից նախ գործել է առանձին լար, որի մեջ միահյուսված բոլոր թելերն ուղղված են միևնույն կողմ: Իսկ վերջնական արտադրանքը՝ ջութակի յուրաքանչյուր լարը, նա հյուսել է այդպիսի 3 առանձին, հակադարձ ուղղությամբ հյուսված լարերից:
Ըստ քննադատների, սարդոստանային լարերը, պողպատից կամ կենդանիների աղիքներից պատրաստված սովորական լարերի համեմատությամբ վերարտադրում են փափուկ և խոր ձայն: Էլեկտրոնային մանրադիտակներով կատարված հետազոտությունները ցույց են տվել, որ սրդոստայնից պատրաստված լարերի կտրվածքը ունի կատարյալ կլոր պրոֆիլ, որը կազմված է տարբեր ձևեր ստացած, բայց, դրա հետ միաժամանակ, միմյանց շատ կիպ կպած թելերից:
Հետաքրքիր է, որ սարդոստայնից պատրաստված լարերը աղիքային լարերի համեմատությամբ կտրվելու հարցում նվազ դիմացկուն են, սակայն ավելի ամուր են քան ալյումինե փոշոտմամբ մետաքսե լարերն են:
Ի դեպ, չշեղվելով սարդոստայնի թեմայից նշենք, որ տեղական լրատվամիջոցները վերջերս լուրեր տարածեցին այն մասին, որ հայ գիտնականներին հաջողվել է այդ միջատների արտադրած թելերից ստանալ գերամուր գործվածք, որը հնարավոր կլինի կիրառել Հայաստանի և Արցախի սահմանները պաշտպանող զինվորների զրահաբաճկոններն առավել հուսալի ու անխոցելի դարձնելու համար:
Սարդի արտադրած մետաքսի հիման վրա հավաքված նյութը հնարավորություն է ընձեռում գործիքների ակուստիկ հատկությունները և ձայնային սարքերի հնարավորությունները հարմարեցնել այնպիսի ճշտությամբ, որը շատ դժվար է ստանալ ժամանակակից այնպիսի նյութերի կիրառման դեպքում, ինչպիսիք են, օրինակ ածխածնային գործվածքները:
Լյուկա Ալեսսանդրինին իր գյուտն արդեն պատենտավորել է, ստեղծել է սեփական ֆիրմա և հիմա գործընկերներ է փնտրում իր գործը զարգացնելու հետագա քայլերը կատարելու համար: Նա մտադրվել է իր սարդոստայնային ջութակը շուկա հանել արդեն եկող տարի:
Լյուկա Ալեսսանդրինին առաջին գյուտարարը չի, որը մտադրվել է, եթե ոչ ամբողջական ջութակը, ապա լարերը գործել այդ երաժշտական գործիքի համար: 2012թ.-ին այդ բանը հաջողվեց իրականացնել ճապոնացի գյուտարար Նարա Սիհեյոսի Օսակիին: Վերջինս օգտագործել է Nephila maculate տեսակի 300 էգ սարդերի, որպեսզի ստանա սարդոստայնի թելեր:
Հայտնի է, որ սարդոստայններն ունեն բարդ կառուցվածք: Լար պատրաստելու համար գյուտարարը 3-5 հազար հատ թելերից նախ գործել է առանձին լար, որի մեջ միահյուսված բոլոր թելերն ուղղված են միևնույն կողմ: Իսկ վերջնական արտադրանքը՝ ջութակի յուրաքանչյուր լարը, նա հյուսել է այդպիսի 3 առանձին, հակադարձ ուղղությամբ հյուսված լարերից:
Ըստ քննադատների, սարդոստանային լարերը, պողպատից կամ կենդանիների աղիքներից պատրաստված սովորական լարերի համեմատությամբ վերարտադրում են փափուկ և խոր ձայն: Էլեկտրոնային մանրադիտակներով կատարված հետազոտությունները ցույց են տվել, որ սրդոստայնից պատրաստված լարերի կտրվածքը ունի կատարյալ կլոր պրոֆիլ, որը կազմված է տարբեր ձևեր ստացած, բայց, դրա հետ միաժամանակ, միմյանց շատ կիպ կպած թելերից:
Հետաքրքիր է, որ սարդոստայնից պատրաստված լարերը աղիքային լարերի համեմատությամբ կտրվելու հարցում նվազ դիմացկուն են, սակայն ավելի ամուր են քան ալյումինե փոշոտմամբ մետաքսե լարերն են:
Ի դեպ, չշեղվելով սարդոստայնի թեմայից նշենք, որ տեղական լրատվամիջոցները վերջերս լուրեր տարածեցին այն մասին, որ հայ գիտնականներին հաջողվել է այդ միջատների արտադրած թելերից ստանալ գերամուր գործվածք, որը հնարավոր կլինի կիրառել Հայաստանի և Արցախի սահմանները պաշտպանող զինվորների զրահաբաճկոններն առավել հուսալի ու անխոցելի դարձնելու համար: