Տիկնիկային թատրոնում կայացավ «Ներկայի վերականգնման» փորձ և գրքի շնորհանդես12.02.2013
Նոյեմբերի 30-ին Ազգային թատերական –ստեղծագործական ասոցիացիան Երևանի Հովհաննեես Թումանյանի թատրոնի փոքր դահլիճում սկսեց «Ներկայի վերականգնումը» վերտառությամբ դրամատուրգիական գործերի արդեն ավանդական տարեկան ընթերցումների եռօրյա շարքը:
Դրամատուրգների, ռեժիսորների, թատերական քննադատների և արվեստի այս ոլորտի այլ ներկայացուցիչների մասնակցությամբ անցկացվող միջոցառումը իր տեսակի մեջ 4-րդն էր: Թեև այս անգամ ընթերցումների մասնակիցների աշխարհագրական ընդգրկումը զիջում էր նախորդներին, սակայն անցավ բավականին հագեցած և հետաքրքիր ծրագրով:
Միջոցառումների երեք օրերի ընթացում ընթերցվեց, քննարկվեց և լսարանին մատուցվեց 6 դրամատիկական գործ, որոնցից 4-ը հայաստանցի, իսկ երկուսը միջոցառմանը մասնակցող միակ օտարերկրյա պատվիրակության՝ Վրաստանը ներկայացնող դրամատուրգների աշխատանքներ էին:
«Մենք ստացել էինք մասնակցության 11 հայտ: Ընդհանրապես, որքանով ես հասցրել եմ ծանոթանալ մեր հեղինակների պիեսներին, հիմնախնդիրը շարունակում է բաց մնալ: Այն, ինչ կատարվում է մեր շրջապատում, դա դրամատուրգի համար թեմա է, սակայն ինչ-որ տարօրինակ կերպով այդ թեմաները դուրս են մնում մեր հեղինակների տեսադաշտից: Կարելի է մատների վրա հաշվել նրանց, ում հետաքրքրում է մեր կյանքը: Իսկ ընդհանրապես, պիեսները «մետամորֆոզային » են, իրականությունից կտրված, գրված արհեստական լեզվով»,- ասում է ասոցիացիայի նախագահ Արա Խզմալյանը:
Այնուամենայնիվ միջոցառումը ստեղծագործական տարաբնույթ հիմնախնդիրներ վերհանելուց բացի ուներ նաև խիստ գործնական ենթատեքստ, որը նպատակ էր հետապնդում ի մի բերել և նույն տարածքում ու միջավայրում միյանց հանդիպեցնել դրամատիկական գործը ստեղծող դրամատուրգին և այն շնչավորելու և ներկայացման վերածելու ցանկություն ունեցող բեմադրիչին:
«Եթե որևէ ռեժիսոր արձագանքի ներկայացված որևէ պիեսի և այն բեմադրելու ցանկություն հայտնի, դա, ինքնին, ներկա ընթերցումների և միջոցառումը կազմակերպողների համար կունենա Մեծ մրցանակ նվաճելուն համարժեք իրողության »,- ասում է Արա Խզմալյանը:
Միջոցառման երրորդ՝ եզրափակիչ օրը աչքի ընկավ ոչ միայն թատերական գործիչների այս յուրահատուկ հավաքի արդյունքների ամփոփմամբ և առաջիկա անելիքների ներկայացմամբ, որով հանդես եկավ «Գրական» թերթի և «Դրամատուրգիա» հանդեսի գլխավոր խմբագիր Կարինե Խոդիկյանը, այլև հայ թատերական տեսական միտքը հարստացնելու եկող, հայր և դուստր Սուրեն և Հասմիկ Հասմիկյանների «Լռության գեղագիտությունը 20-րդ դարի դրամատուրգիայում» գրքի շնորհանդեսով:
Դրամատուրգների, ռեժիսորների, թատերական քննադատների և արվեստի այս ոլորտի այլ ներկայացուցիչների մասնակցությամբ անցկացվող միջոցառումը իր տեսակի մեջ 4-րդն էր: Թեև այս անգամ ընթերցումների մասնակիցների աշխարհագրական ընդգրկումը զիջում էր նախորդներին, սակայն անցավ բավականին հագեցած և հետաքրքիր ծրագրով:
Միջոցառումների երեք օրերի ընթացում ընթերցվեց, քննարկվեց և լսարանին մատուցվեց 6 դրամատիկական գործ, որոնցից 4-ը հայաստանցի, իսկ երկուսը միջոցառմանը մասնակցող միակ օտարերկրյա պատվիրակության՝ Վրաստանը ներկայացնող դրամատուրգների աշխատանքներ էին:
«Մենք ստացել էինք մասնակցության 11 հայտ: Ընդհանրապես, որքանով ես հասցրել եմ ծանոթանալ մեր հեղինակների պիեսներին, հիմնախնդիրը շարունակում է բաց մնալ: Այն, ինչ կատարվում է մեր շրջապատում, դա դրամատուրգի համար թեմա է, սակայն ինչ-որ տարօրինակ կերպով այդ թեմաները դուրս են մնում մեր հեղինակների տեսադաշտից: Կարելի է մատների վրա հաշվել նրանց, ում հետաքրքրում է մեր կյանքը: Իսկ ընդհանրապես, պիեսները «մետամորֆոզային » են, իրականությունից կտրված, գրված արհեստական լեզվով»,- ասում է ասոցիացիայի նախագահ Արա Խզմալյանը:
Այնուամենայնիվ միջոցառումը ստեղծագործական տարաբնույթ հիմնախնդիրներ վերհանելուց բացի ուներ նաև խիստ գործնական ենթատեքստ, որը նպատակ էր հետապնդում ի մի բերել և նույն տարածքում ու միջավայրում միյանց հանդիպեցնել դրամատիկական գործը ստեղծող դրամատուրգին և այն շնչավորելու և ներկայացման վերածելու ցանկություն ունեցող բեմադրիչին:
«Եթե որևէ ռեժիսոր արձագանքի ներկայացված որևէ պիեսի և այն բեմադրելու ցանկություն հայտնի, դա, ինքնին, ներկա ընթերցումների և միջոցառումը կազմակերպողների համար կունենա Մեծ մրցանակ նվաճելուն համարժեք իրողության »,- ասում է Արա Խզմալյանը:
Միջոցառման երրորդ՝ եզրափակիչ օրը աչքի ընկավ ոչ միայն թատերական գործիչների այս յուրահատուկ հավաքի արդյունքների ամփոփմամբ և առաջիկա անելիքների ներկայացմամբ, որով հանդես եկավ «Գրական» թերթի և «Դրամատուրգիա» հանդեսի գլխավոր խմբագիր Կարինե Խոդիկյանը, այլև հայ թատերական տեսական միտքը հարստացնելու եկող, հայր և դուստր Սուրեն և Հասմիկ Հասմիկյանների «Լռության գեղագիտությունը 20-րդ դարի դրամատուրգիայում» գրքի շնորհանդեսով: