Չէին ցանկանում իրենց արածի պատասխանատվությունը կրել04.04.2017
Մտահղացումներով և կատարողական եղանակներով անսովոր պերֆորմենսների հեղինակ, սերբ արտիստուհի Մարինա Աբրամովիչը նշում է իր ստեղծագործական գործունեության 40 ամյակը: Այդ մասին «lifter.com.ua»-ի տեղեկատվությունը փոխանցում է «taglur.am»-ը:
Նրան հաճախ մեծարում են նաև «Պերֆորմենսի տատիկ» անունով` այդ չթագադրվող կոչմամբ , ասես ընդգծելով Աբրամովիչի նախաձեռնությունների աննախադեպ լինելու և պատճենելու կամ նմանակելու դժվարությունը կամ անհնարինությունը:
Հիշվում և արդեն երկար ժամանակ քննարկումների տիրույթում է պահպանվում նրա անցկացրած «Ռիթմ – 0» պերֆորմենսը Իտալական Նեապոլ քաղաքի «Մորրա» ստուդիայում:
Այդ նախագծի գաղափարն այն էր, որ արտիստուհին 6 ժամ անընդմեջ պետք է կանգնի միևնույն տեղում, իսկ հաճախորդները նրա հետ կարող էին վարվել ինչպես ցանկանային՝ կիրառելով այն 72 առարկանները, որոնք նրանց տրամադրության տակ կլինեն պերֆորմենսի ողջ ընթացքում:
Աբրամովիչը դահլիճի կենտրոնում կանգնել էր մի ազդագրի մոտ, որի վրա գրված էր հետևյալը. « Հանձնարարական: Սեղանին դրված է 72 առարկաներ, որոնք կարելի է օգտագործել իմ վրա այնպես, ինչպես կցանկանաք: Պերֆորմենս: Ես առարկա եմ: Ես այս ընթացքում ստանձնում եմ պատախանատվությունը: Տևողությունը՝ 6 ժամ (20:00-2:00)»:
Սեղանի վրայի առարկաները երկու մասի էին բաժանված՝ «Հաճույքների առարկաներ» և «Ավերման առարկաներ»: Դրանցից անվնասների մեջ էին մտնում, օրինակ փետուրները և ծաղիկները: Վտանգավորների մեջ էին ներառված դանակը, սափրվելու սայրը և լիցքավորված ատրճանակը:
Այն ինչ կատարվեց, այդ պերֆորմենսի ընթացքում, գերազանցեց բոլոր սպասելքները:
Ժամանակակից արվեստի քննադատ Թոմաս Մաքէվիլեյի կարծիքով «ամեն ինչ սկսվեց փափուկ: Ինչ-որ մեկը շրջեց նրան: Ինչ-որ մեկը բարձրացրեց ձեռքերը: Ինչ-որ մեկը ձեռնահարեց նրա մարմնի ինտիմ տեղերը»:
Հետո Մաքէվիլեյը նշում է, որ իրավիճակը սրվեց: « Երրորդ ժամին մոտ սափրվելու սայրով կտրտեցին ողջ հագուստը: 4-րդ ժամին դիպչում էին նրա մաշկին: Նրա մարմինը ենթարկվում էր սեռական բռնության: Նա այնքան էր նվիրված իր գաղափարին, որ չէր դիմադրի անգամ, եթե իրեն բռնաբարեին կամ սպանեին»:
Ամենասարսափելին վերջին երկու ժամերն էին: Մասնավորապես արտիստուհուն ստիպեցին, որ նա ինքն իր վրա պահի ատրճանակը:
Կատարվածի մասին Մարինա Աբրամովիչի նկարագրությունը ավելի սարսափահարույց է:
«Ես ինձ բռնաբարված էի զգում: Իմ վրայից կտրեցին հանեցին հագուստը, փորս ծակծկեցին վարդի փշերով, գլխիս դեմ արեցին ատրճանակը»:
Երբ 6 ժամը լրացավ Մարինա Աբրամովիչը անցավ հավաքված հանդիսատեսների ամբոխի միջով: Ոչ մեկը նրան հայացքով չցանկացավ հանդիպել:
Արտիստուհին նշել է, որ պերֆորմենսի ավարտին այցելուները բացահայտորեն իր հետ չէին ցանկանում կոնֆլիկտի մեջ մտնել: Նրանք չէին ցանկանում իրենց արածի պատասխանատվությունը կրել: Տպավորություն կար, որ նրանք ցանկանում էին մոռանալ այն, ինչ-որ արել էին իր հետ:
«Այս աշխատանքը բացահայտում է ինչ-որ մի սարսափելի բան մարդկության մասին: Այն ցույց է տալիս, որ հարմար հանգամանքներում մարդը կարող է պարզապես քեզ ցավ պատճառել: Այն նաև ցույց է տալիս, որ հեշտությամբ կարելի է մարդկային կերպարից զրկել նրան, ով չի պայքարում և չի պաշտպանվում: Եվ վերջապես այն ցույց տվեց, որ այսպես կոչված «նորմալ» մարդկանց մեծամասնությունը ընդունակ է բռնության, եթե նրանց տրվի հնարավորություն»:

Նրան հաճախ մեծարում են նաև «Պերֆորմենսի տատիկ» անունով` այդ չթագադրվող կոչմամբ , ասես ընդգծելով Աբրամովիչի նախաձեռնությունների աննախադեպ լինելու և պատճենելու կամ նմանակելու դժվարությունը կամ անհնարինությունը:
Հիշվում և արդեն երկար ժամանակ քննարկումների տիրույթում է պահպանվում նրա անցկացրած «Ռիթմ – 0» պերֆորմենսը Իտալական Նեապոլ քաղաքի «Մորրա» ստուդիայում:
Այդ նախագծի գաղափարն այն էր, որ արտիստուհին 6 ժամ անընդմեջ պետք է կանգնի միևնույն տեղում, իսկ հաճախորդները նրա հետ կարող էին վարվել ինչպես ցանկանային՝ կիրառելով այն 72 առարկանները, որոնք նրանց տրամադրության տակ կլինեն պերֆորմենսի ողջ ընթացքում:
Աբրամովիչը դահլիճի կենտրոնում կանգնել էր մի ազդագրի մոտ, որի վրա գրված էր հետևյալը. « Հանձնարարական: Սեղանին դրված է 72 առարկաներ, որոնք կարելի է օգտագործել իմ վրա այնպես, ինչպես կցանկանաք: Պերֆորմենս: Ես առարկա եմ: Ես այս ընթացքում ստանձնում եմ պատախանատվությունը: Տևողությունը՝ 6 ժամ (20:00-2:00)»:
Սեղանի վրայի առարկաները երկու մասի էին բաժանված՝ «Հաճույքների առարկաներ» և «Ավերման առարկաներ»: Դրանցից անվնասների մեջ էին մտնում, օրինակ փետուրները և ծաղիկները: Վտանգավորների մեջ էին ներառված դանակը, սափրվելու սայրը և լիցքավորված ատրճանակը:
Այն ինչ կատարվեց, այդ պերֆորմենսի ընթացքում, գերազանցեց բոլոր սպասելքները:
Ժամանակակից արվեստի քննադատ Թոմաս Մաքէվիլեյի կարծիքով «ամեն ինչ սկսվեց փափուկ: Ինչ-որ մեկը շրջեց նրան: Ինչ-որ մեկը բարձրացրեց ձեռքերը: Ինչ-որ մեկը ձեռնահարեց նրա մարմնի ինտիմ տեղերը»:
Հետո Մաքէվիլեյը նշում է, որ իրավիճակը սրվեց: « Երրորդ ժամին մոտ սափրվելու սայրով կտրտեցին ողջ հագուստը: 4-րդ ժամին դիպչում էին նրա մաշկին: Նրա մարմինը ենթարկվում էր սեռական բռնության: Նա այնքան էր նվիրված իր գաղափարին, որ չէր դիմադրի անգամ, եթե իրեն բռնաբարեին կամ սպանեին»:
Ամենասարսափելին վերջին երկու ժամերն էին: Մասնավորապես արտիստուհուն ստիպեցին, որ նա ինքն իր վրա պահի ատրճանակը:
Կատարվածի մասին Մարինա Աբրամովիչի նկարագրությունը ավելի սարսափահարույց է:
«Ես ինձ բռնաբարված էի զգում: Իմ վրայից կտրեցին հանեցին հագուստը, փորս ծակծկեցին վարդի փշերով, գլխիս դեմ արեցին ատրճանակը»:
Երբ 6 ժամը լրացավ Մարինա Աբրամովիչը անցավ հավաքված հանդիսատեսների ամբոխի միջով: Ոչ մեկը նրան հայացքով չցանկացավ հանդիպել:
Արտիստուհին նշել է, որ պերֆորմենսի ավարտին այցելուները բացահայտորեն իր հետ չէին ցանկանում կոնֆլիկտի մեջ մտնել: Նրանք չէին ցանկանում իրենց արածի պատասխանատվությունը կրել: Տպավորություն կար, որ նրանք ցանկանում էին մոռանալ այն, ինչ-որ արել էին իր հետ:
«Այս աշխատանքը բացահայտում է ինչ-որ մի սարսափելի բան մարդկության մասին: Այն ցույց է տալիս, որ հարմար հանգամանքներում մարդը կարող է պարզապես քեզ ցավ պատճառել: Այն նաև ցույց է տալիս, որ հեշտությամբ կարելի է մարդկային կերպարից զրկել նրան, ով չի պայքարում և չի պաշտպանվում: Եվ վերջապես այն ցույց տվեց, որ այսպես կոչված «նորմալ» մարդկանց մեծամասնությունը ընդունակ է բռնության, եթե նրանց տրվի հնարավորություն»: