Լինում է նաև այնպես, երբ կախաղանը փոխվում է խաչելության05.15.2019
Այսօր, մայիսի 15-ին, Մոսկվայի Չեխովի անվան գեղարվեստական թատրոնը հանդիսատեսներին կներկայացնի բուլգակովյան հայտնի «Վազքի» նոր ընթերցանությունը՝ գեղարվեստական ղեկավար Սերգեյ Ժենովաչի բեմադրությամբ: Դեռ վերջերս,թատերախմբի ղեկը ստանձնելիս, Ժենովաչը հիշեցրել էր, որ այս թատրոնը կապ ունի ոչ միայն Չեխովի, այլև ռուսական գրականության մյուս մեծ ներկայացուցչի՝ Միխայիլ Բուկգակովի անվան հետ: Այդ մասին տեղեկացնում է «taglur.am»-ը՝ հղում անելով «tvkultura.ru»-ին:
«Վազքը» առաջին գործն է, որ Ժենեվաչը բեմադրում է որպես Չեխովի անվան թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար: Սա նաև առաջին մեծածավալ աշխատանքն է նրա հայտնի «Թատերական արվեստի ստուդիայի» պատերից դուրս, որը հիմնադրել է 2005թ.-ին:
Մինչ այս ստուդիայի պաշտոնական ծնունդը, Ժենովաչը 2004թ.-ին բեմադրել էր Բուլգակովի «Սպիտակ գվարդիան»: Այսօր այդ ներկայացման մասին կարելի է հիշել, քանի որ «Վազքը» իր գեղագիտությամբ համահունչ է դրան: Կան նաև նույնականության նշաններ սցենոգրաֆիայում և, նույնիսկ, դերասանական կազմի մեջ:
«Գործողության կերպը և տեղը «Վազքում» խառն է: Հիմնականում դա հարթակն, որի վրա Խլուդովը արարում է իր անօրինությունները: Դա մեկնակետ է: Դա տարածություն է, որը պտտվում է, կոտրվում է, շրջվում է»,- ասում է Ժենովաչը:
Կախաղանն այդ անկարգության մեջ փոխվում է խաչելության: Դա մի կարուսել է, որտեղ իրար են խառնվել ողջերն ու մեռածները: Բոլոր հերոսները, Բացի Ռոման Խլուդովից, կարծես վեր են հառնում մահացածների մեջից: Բուլգակովյան առաջին ներկայացումից Ժենովաչը այս բեմադրության մեջ է ընդգրկել մի շարք դերասանների, որոնցից Անատոլի Բելին բացատրում է իրենց մոտեցումներն այսպես,- «Այն ժամանակ,- ասում է նա,- մենք խոսում էինք մարդկանց ընդհանրականության մասին, որոնք դրվել են անտանելի պայմանների մեջ: Բոլոր փորձերը ուղղված էին այն բանին, որ ստեղծվեր անհատականությունների անսամբլ: Այստեղ նույնն է, սակայն, ինչպես ասում է իմ հերոսը. « Ամեն մեկը ինքն իր համար է, իհարկե՝ ցրված,»: Խոսքը միայնակ մարդկանց մասին է, որոնք ճակատագրի կամոք պետք է լինեն միասին»:
Անատոլի Բելիի Խլուդովը այս մթամածության և 1917թ.-ի անելանելիության կենտրոնում է: Նա իրեն պատեպատ է զարկում, լացում է, շշնջում կամ բղավում է, թռցնում է խելքը...
«Սա այն է, երբ մարդիկ կորցնում են արմատները, երբ մարդիկ կորցնում են անցյալը, երբ չկա ներկա և չկա ապագա, և գալիս է իմաստավորումը՝ հանուն ինչի ապրել, ում նեցուկը փնտրել այս կյանքում: Եվ ամեն մարդ պատասխանում է յուրովի: Որովհետև ապրել առանց հայրենիքի և առանց արմատների՝ անհնար է»,- նշում է Սերգեյ Ժենովաչը:
«Վազքում» միմյանց են հաջորդում Ռուսաստանը, Փարիզը, Ստամբուլը... Աշխարհագրությունը ներկայացման մեջ փոխվում է, բեմի տարածությունը՝ ոչ: Քանի որ ոչ մի տեղ այս մարդիկ չեն կարող վերագտնել իրենք՝ իրենց: Ավարտին նրանցից յուրաքանչյուրը ցանկանում է մոռանալ այս «վազքը», ինչպես սարսափելի երազ: Այստեղից էլ ներկայացման անունը՝ «Վազք: Երազներ»:
Լուսանկարն՝ ըստ հղման աղբյուրի:
«Վազքը» առաջին գործն է, որ Ժենեվաչը բեմադրում է որպես Չեխովի անվան թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար: Սա նաև առաջին մեծածավալ աշխատանքն է նրա հայտնի «Թատերական արվեստի ստուդիայի» պատերից դուրս, որը հիմնադրել է 2005թ.-ին:
Մինչ այս ստուդիայի պաշտոնական ծնունդը, Ժենովաչը 2004թ.-ին բեմադրել էր Բուլգակովի «Սպիտակ գվարդիան»: Այսօր այդ ներկայացման մասին կարելի է հիշել, քանի որ «Վազքը» իր գեղագիտությամբ համահունչ է դրան: Կան նաև նույնականության նշաններ սցենոգրաֆիայում և, նույնիսկ, դերասանական կազմի մեջ:
«Գործողության կերպը և տեղը «Վազքում» խառն է: Հիմնականում դա հարթակն, որի վրա Խլուդովը արարում է իր անօրինությունները: Դա մեկնակետ է: Դա տարածություն է, որը պտտվում է, կոտրվում է, շրջվում է»,- ասում է Ժենովաչը:
Կախաղանն այդ անկարգության մեջ փոխվում է խաչելության: Դա մի կարուսել է, որտեղ իրար են խառնվել ողջերն ու մեռածները: Բոլոր հերոսները, Բացի Ռոման Խլուդովից, կարծես վեր են հառնում մահացածների մեջից: Բուլգակովյան առաջին ներկայացումից Ժենովաչը այս բեմադրության մեջ է ընդգրկել մի շարք դերասանների, որոնցից Անատոլի Բելին բացատրում է իրենց մոտեցումներն այսպես,- «Այն ժամանակ,- ասում է նա,- մենք խոսում էինք մարդկանց ընդհանրականության մասին, որոնք դրվել են անտանելի պայմանների մեջ: Բոլոր փորձերը ուղղված էին այն բանին, որ ստեղծվեր անհատականությունների անսամբլ: Այստեղ նույնն է, սակայն, ինչպես ասում է իմ հերոսը. « Ամեն մեկը ինքն իր համար է, իհարկե՝ ցրված,»: Խոսքը միայնակ մարդկանց մասին է, որոնք ճակատագրի կամոք պետք է լինեն միասին»:
Անատոլի Բելիի Խլուդովը այս մթամածության և 1917թ.-ի անելանելիության կենտրոնում է: Նա իրեն պատեպատ է զարկում, լացում է, շշնջում կամ բղավում է, թռցնում է խելքը...
«Սա այն է, երբ մարդիկ կորցնում են արմատները, երբ մարդիկ կորցնում են անցյալը, երբ չկա ներկա և չկա ապագա, և գալիս է իմաստավորումը՝ հանուն ինչի ապրել, ում նեցուկը փնտրել այս կյանքում: Եվ ամեն մարդ պատասխանում է յուրովի: Որովհետև ապրել առանց հայրենիքի և առանց արմատների՝ անհնար է»,- նշում է Սերգեյ Ժենովաչը:
«Վազքում» միմյանց են հաջորդում Ռուսաստանը, Փարիզը, Ստամբուլը... Աշխարհագրությունը ներկայացման մեջ փոխվում է, բեմի տարածությունը՝ ոչ: Քանի որ ոչ մի տեղ այս մարդիկ չեն կարող վերագտնել իրենք՝ իրենց: Ավարտին նրանցից յուրաքանչյուրը ցանկանում է մոռանալ այս «վազքը», ինչպես սարսափելի երազ: Այստեղից էլ ներկայացման անունը՝ «Վազք: Երազներ»:
Լուսանկարն՝ ըստ հղման աղբյուրի: