ՀՀ նախագահը ցավակցությունն է հայտնել կինոռեժիսորի մահվան կապակցությամբ 12.01.2015
Մեծ արվեստագետի մահը նման է տիեզերքում նոր աստղի ձևավորման վերջնական փուլին, երբ նյութի խմորումների և քիմիական ամենաբարդ բաղադրության միգամածությունների էլիպսաձև շրջապտույտը առեխծվածային ձգողականությամբ խտանում է աներեևույթ միջուկի շուրջ և հառնում ևս մեկ երկնային լուսատուի տեսքով:
Ռուսաստանցի նշանավոր կինոռեժիսոր և բանաստեղծ Էլդար Ռյազանովի մահվան վերաբերյալ տարածված տեղեկատվությունը մարդու մասին սովորական մահվան բոթ չէ միայն: Դա նաև կինոյի պատմության երկնակամարում նոր և վերջնական ձևավորման ավարտին հասած լուսատուի մասին ավետում է:
Մահն ավարտեց արվեստ ստեղծողի հոգու և մտքի խառնարանների շրջապտույտները և Էլդար Ռյազանով երևույթը տիեզերքի սեփական անկյունում ամփոփեց իր ավարտուն լուսածիրը ...
Նրան իրական և մեծ համբավ բերող առաջին կինոժապավենը ստեղծվել է 1956թ.-ին, երբ Էկրան բարձացավ «Դիմակահանդեսի գիշեր» ֆիլմը: Դրանից հետո արվեստագետի գրեթե յուրաքանչյուր նախաձեռնություն վերածվեց կինեմատոգրաֆիայի մի նշանակալից իրադարձության: Միայն վերնագրերի թվարկումն իսկ բավական է տարբեր սերնդի ռուս և ոչ ռուս կինոսիրողների մեջ բարի և գեղեցիկ հուշեր արթնացնելու համար՝ «Հուսարական բալադ», «Զգուշացիր ավտոմեքենայից», «Ճակատագրի հեգնանք կամ բաղնիքդ անուշ», «Ծառայողական սիրավեպ», «Գարաժ», «Իտալացիների անհավանական արկածները Ռուսաստանում», «Ծերունի ավազակները», «Դաժան ռոմանս» և այլն:
Ռյազանովի վերջին աշխատանքը «Անդերսեն: Կյանքն առանց սիրո» ֆիլմն էր:
Նա նաև գրքերի և բանաստեղծական գործերի մեկ ժողովածուի հեղինակ է, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ: Արժանացել է բազմաթիվ պարգևների ու մրցանակների:
«Ռյազանովն իրավամբ ԽՍՀՄ, Ռուսաստանի ժողովրդական արտիստ է: Նրա ֆիլմերը սիրված են ժողովրդի կողմից: Եվ եթե ուշադիր լինենք, ապա տոնական օրերին լինում է այնպես, որ գրեթե բոլոր հեռուստաալիքները միաժամանակ, գրեթե նույն ժամին, ցուցադրում են նրա ֆիլմերը»,- 8 տարի առաջ, ռեժիսորի 80-ամյակի հոբելյանական արարողության ժամանակ նշել է ռուսաստանցի մեկ այլ նշանավոր կինոգործիչ՝ Պյոտր Տոդորովսկին:
«Ես չեմ բորբոքվում: Ջերմություն կա, բռնկում կա: Ես կարող եմ բղավել ինչ-որ մեկի վրա, իսկ հետո զղջալ դրա համար: Ես անհամբեր մարդ եմ: Տրագիկոմեդիայի ժանրը ես սիրում եմ ամենից շատ, որովհետև այն առավել ամբողջական է արտացոլում կյանքը: Կյանքը բաղկացած չի միայն ծիծաղելիից կամ տխրությունից: Այն նման է վագրի մորթուն: Իմ համար ամենաբարձրն այն է, երբ մարդու աչքերում դեռ նախորդ տեսարանից մնացած արտասուքներ կան, իսկ նա արդեն ծիծաղում է...»,- մի առիթով ասել է Էլդար Ռյազանովը:
Ռյազանովի մահվան կապակցությամբ Հայաստանի անունից իր ցավակցությունն է հայտնել ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը: Նա նշել է, որ Ռյազանովի հայտնի և բոլորի կողմից սիրված ֆիլմերը, որոնք տասնամյակներ հետո էլ չեն կորցրել իրենց արժեքն ու հրատապությունը, դաստիարակել են բազմաթիվ սերունդների: «Արվեստի մեծ գործչի վախճանը հսկայական կորուստ է համաշխարհային կինեմատոգրաֆիայի համար»,- ընդգծել է ՀՀ նախագահը:
Էլդար Ռյազանովին հրաժեշտի հնարավորություն հանրությանը կտրվի դեկտեմբերի 3-ին՝ Մոսկվայի Գրականության գործիչների կենտրոնական տանը՝ սկսած ժամը 10:00-ից:
Կինոռեժիսոր Էլդար Ռյազանովը մահացել է Մոսկվայում, 2015թ.-ի նոյեմբերի 30-ին, կյանքի 89-րդ տարում:
Ռուսաստանցի նշանավոր կինոռեժիսոր և բանաստեղծ Էլդար Ռյազանովի մահվան վերաբերյալ տարածված տեղեկատվությունը մարդու մասին սովորական մահվան բոթ չէ միայն: Դա նաև կինոյի պատմության երկնակամարում նոր և վերջնական ձևավորման ավարտին հասած լուսատուի մասին ավետում է:
Մահն ավարտեց արվեստ ստեղծողի հոգու և մտքի խառնարանների շրջապտույտները և Էլդար Ռյազանով երևույթը տիեզերքի սեփական անկյունում ամփոփեց իր ավարտուն լուսածիրը ...
Նրան իրական և մեծ համբավ բերող առաջին կինոժապավենը ստեղծվել է 1956թ.-ին, երբ Էկրան բարձացավ «Դիմակահանդեսի գիշեր» ֆիլմը: Դրանից հետո արվեստագետի գրեթե յուրաքանչյուր նախաձեռնություն վերածվեց կինեմատոգրաֆիայի մի նշանակալից իրադարձության: Միայն վերնագրերի թվարկումն իսկ բավական է տարբեր սերնդի ռուս և ոչ ռուս կինոսիրողների մեջ բարի և գեղեցիկ հուշեր արթնացնելու համար՝ «Հուսարական բալադ», «Զգուշացիր ավտոմեքենայից», «Ճակատագրի հեգնանք կամ բաղնիքդ անուշ», «Ծառայողական սիրավեպ», «Գարաժ», «Իտալացիների անհավանական արկածները Ռուսաստանում», «Ծերունի ավազակները», «Դաժան ռոմանս» և այլն:
Ռյազանովի վերջին աշխատանքը «Անդերսեն: Կյանքն առանց սիրո» ֆիլմն էր:
Նա նաև գրքերի և բանաստեղծական գործերի մեկ ժողովածուի հեղինակ է, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ: Արժանացել է բազմաթիվ պարգևների ու մրցանակների:
«Ռյազանովն իրավամբ ԽՍՀՄ, Ռուսաստանի ժողովրդական արտիստ է: Նրա ֆիլմերը սիրված են ժողովրդի կողմից: Եվ եթե ուշադիր լինենք, ապա տոնական օրերին լինում է այնպես, որ գրեթե բոլոր հեռուստաալիքները միաժամանակ, գրեթե նույն ժամին, ցուցադրում են նրա ֆիլմերը»,- 8 տարի առաջ, ռեժիսորի 80-ամյակի հոբելյանական արարողության ժամանակ նշել է ռուսաստանցի մեկ այլ նշանավոր կինոգործիչ՝ Պյոտր Տոդորովսկին:
«Ես չեմ բորբոքվում: Ջերմություն կա, բռնկում կա: Ես կարող եմ բղավել ինչ-որ մեկի վրա, իսկ հետո զղջալ դրա համար: Ես անհամբեր մարդ եմ: Տրագիկոմեդիայի ժանրը ես սիրում եմ ամենից շատ, որովհետև այն առավել ամբողջական է արտացոլում կյանքը: Կյանքը բաղկացած չի միայն ծիծաղելիից կամ տխրությունից: Այն նման է վագրի մորթուն: Իմ համար ամենաբարձրն այն է, երբ մարդու աչքերում դեռ նախորդ տեսարանից մնացած արտասուքներ կան, իսկ նա արդեն ծիծաղում է...»,- մի առիթով ասել է Էլդար Ռյազանովը:
Ռյազանովի մահվան կապակցությամբ Հայաստանի անունից իր ցավակցությունն է հայտնել ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը: Նա նշել է, որ Ռյազանովի հայտնի և բոլորի կողմից սիրված ֆիլմերը, որոնք տասնամյակներ հետո էլ չեն կորցրել իրենց արժեքն ու հրատապությունը, դաստիարակել են բազմաթիվ սերունդների: «Արվեստի մեծ գործչի վախճանը հսկայական կորուստ է համաշխարհային կինեմատոգրաֆիայի համար»,- ընդգծել է ՀՀ նախագահը:
Էլդար Ռյազանովին հրաժեշտի հնարավորություն հանրությանը կտրվի դեկտեմբերի 3-ին՝ Մոսկվայի Գրականության գործիչների կենտրոնական տանը՝ սկսած ժամը 10:00-ից:
Կինոռեժիսոր Էլդար Ռյազանովը մահացել է Մոսկվայում, 2015թ.-ի նոյեմբերի 30-ին, կյանքի 89-րդ տարում: