Ոչնչացված հուշարձանները կվերականգնվեն10.17.2019
Աֆղանստանի թանգարանների մասնագետներին հաջողվել է Բամիանի հովտում հավաքել արձանների և պատմամշակութային արժեք ներկայացնող մի շարք այլ օբյեկտների բոլոր դրվագները, որոնք 2001թ.-ին քանդել էին թալիբները՝ իրենց հոգևոր առաջնորդներից մեկի՝ մոլլա Մոհամմեդ Օմարի կոչով: Այդ մասին տեղեկացնում է «taglur.am»-ը՝ հղում անելով «ru.euronews.com»-ին:
Որոշվել է որ այդ դրվագներով պետք է վերկանգնվեն մեկ ու կես հազարամյակի պատմություն ունեցող բոլոր ոչնչացված հուշարձանները:
Աֆղանստանի Ազգային թանգարանի տնօրեն Մոհամմեդ Ֆահիմ Ռահիմը նշել է, որ պատմական այդ ժամանակաշրջանը շատ կարևոր է իր երկրի համար: «Խոսքը շատ հազվագյուտ ցուցանմուշների վերականգնման մասին է, որոնք յուրահատուկ իմաստ ունեն արվեստի զարգացումը և Ասիայի գեղարվեստական միտքը հասկանալու համար:
2003թ.-ին UNESCO-ն Բամիանի հովտի մեծաքանակ շինությունները, թե քանդվածները և թե պահպանվածները,այդ թվում նաև բուդդայական մենաստանները, Բուդդայի արձանը, ինչպես նաև Գաուգալե քաղաքի ավերակները և երկու մահմեդական ամրոցներն ընդգրկել մարդկության համաշխարհային ժառանգության ցուցակում:
Աֆղան մասնագետները հուշարձանների վերականգնումը կիրականացնեն ամերիկացի գործընկերների հետ: Նախ կգույքագրվեն բոլոր ֆոնդերը, որից հետո կսկսվեն ցուցանմուշների լիակատար վերականգնման աշխատանքները:
18 տարի առաջ, Բամիանի հովտի հուշարձանների ոչնչացումը թալիբներն իրականացրել են մի քանի փուլով: Սկզբում դրանց վրա նրանք կրակել են զենիթային զենքերով և հրանոթներով: Դա մեծ վնասներ է պատճառել և քանդել օբյեկտները: Նույնիսկ թալիբների տեղեկատվության նախարար Քուդրաթուլլա Ջամալը բողոքել էր, որ դրանք քանդելն այնքան էլ հեշտ չէ, քանի որ փորված են ժայռերի մեջ: Դրանից հետո պատմամշակութային արժեքների տակ տեղադրել են հակատանկային ականներ՝ այն հաշվարկով, որ հրանոթային արկերի պայթյուններից պոկված մեծ բեկորները ընկնեն դրանց վրա և ականների լրացուցիչ պայթյուններից առավել մանր կտորների բաժանվեն: Բայց դա էլ այդ վանդալիզմը հաջողությամբ չի պսակել: Ի վերջո, թալիբները ժայռից մարդիկ են իջեցրել, որոնք պայթուցիկ նյութեր են տեղադրել արձանների խորշերի մեջ...
Այդքանից հետո Բուդդաներից մեկի դեմքն ամբողջությամբ չէր ոչնչացվել: Այդ ժամանակ նրա վրա կրակել են հրթիռով: Դա էլ Բուդայի արձանի գլխի վրա մի մեծ բացվածք է առաջացրել...
Որոշվել է որ այդ դրվագներով պետք է վերկանգնվեն մեկ ու կես հազարամյակի պատմություն ունեցող բոլոր ոչնչացված հուշարձանները:
Աֆղանստանի Ազգային թանգարանի տնօրեն Մոհամմեդ Ֆահիմ Ռահիմը նշել է, որ պատմական այդ ժամանակաշրջանը շատ կարևոր է իր երկրի համար: «Խոսքը շատ հազվագյուտ ցուցանմուշների վերականգնման մասին է, որոնք յուրահատուկ իմաստ ունեն արվեստի զարգացումը և Ասիայի գեղարվեստական միտքը հասկանալու համար:
2003թ.-ին UNESCO-ն Բամիանի հովտի մեծաքանակ շինությունները, թե քանդվածները և թե պահպանվածները,այդ թվում նաև բուդդայական մենաստանները, Բուդդայի արձանը, ինչպես նաև Գաուգալե քաղաքի ավերակները և երկու մահմեդական ամրոցներն ընդգրկել մարդկության համաշխարհային ժառանգության ցուցակում:
Աֆղան մասնագետները հուշարձանների վերականգնումը կիրականացնեն ամերիկացի գործընկերների հետ: Նախ կգույքագրվեն բոլոր ֆոնդերը, որից հետո կսկսվեն ցուցանմուշների լիակատար վերականգնման աշխատանքները:
18 տարի առաջ, Բամիանի հովտի հուշարձանների ոչնչացումը թալիբներն իրականացրել են մի քանի փուլով: Սկզբում դրանց վրա նրանք կրակել են զենիթային զենքերով և հրանոթներով: Դա մեծ վնասներ է պատճառել և քանդել օբյեկտները: Նույնիսկ թալիբների տեղեկատվության նախարար Քուդրաթուլլա Ջամալը բողոքել էր, որ դրանք քանդելն այնքան էլ հեշտ չէ, քանի որ փորված են ժայռերի մեջ: Դրանից հետո պատմամշակութային արժեքների տակ տեղադրել են հակատանկային ականներ՝ այն հաշվարկով, որ հրանոթային արկերի պայթյուններից պոկված մեծ բեկորները ընկնեն դրանց վրա և ականների լրացուցիչ պայթյուններից առավել մանր կտորների բաժանվեն: Բայց դա էլ այդ վանդալիզմը հաջողությամբ չի պսակել: Ի վերջո, թալիբները ժայռից մարդիկ են իջեցրել, որոնք պայթուցիկ նյութեր են տեղադրել արձանների խորշերի մեջ...
Այդքանից հետո Բուդդաներից մեկի դեմքն ամբողջությամբ չէր ոչնչացվել: Այդ ժամանակ նրա վրա կրակել են հրթիռով: Դա էլ Բուդայի արձանի գլխի վրա մի մեծ բացվածք է առաջացրել...